Ποιος μπορεί να πιστέψει ότι τα μεγαλύτερα έργα τέχνης καλύπτονται από πέπλα και μυστήρια; Κι όμως τα πιο σημαντικά γλυπτά έχουν κέρατα, είναι αλλήθωρα ή τους λείπουν τα χέρια. Κι όμως εμείς τα θαυμάζουμε και θυμόμαστε τους δημιουργούς τους με δέος.
Ο Φρανσουά Ωγκύστ Ρενέ Ροντέν ήταν μεγάλος Γάλλος γλύπτης του 20ού αιώνα. Όταν ρωτήθηκε πώς δημιουργεί τα αγάλματα του, ο Ροντέν χρησιμοποίησε τα λόγια του Μιχαήλ Άγγελου. Είπε: “το να κάνεις γλυπτική είναι εύκολο, απλώς σμιλεύεις το δέρμα και σταματάς”. Αυτός είναι και ο λόγος πιθανότατα πού ένα μεγάλο έργο τέχνης μοιάζει θεϊκό όταν το κοιτάμε.
Ένα τεράστιας σημασίας έργο, σίγουρα, έχει μοναδική ιστορία και εμείς θέλουμε να μάθουμε τι κρύβετε πίσω από κάθε σημαντικό έργο τέχνης, και να ανακαλύψουμε τους λόγους που το κάνουν να δείχνει τόσο ξεχωριστό.
Ο Μωυσής με κέρατα
Το άγαλμα “Μωυσής” του Μιχαήλ Άγγελου, ξεκίνησε το 1513 και ολοκληρώθηκε το 1515. Όμως έχει ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό: κέρατα! Πολλοί ιστορικοί τέχνης πιστεύουν πώς ο καλλιτέχνης παρεξήγησε κάτι που διάβασε στην Βίβλο. Συγκεκριμένα στο βιβλίο της Εξόδου, αναφέρεται πώς οι Εβραίοι δυσκολεύονταν να κοιτάξουν απευθείας το πρόσωπο του Μωυσή όταν κατέβηκε από το όρος Σινά με τις Δέκα εντολές. Οι λέξεις που χρησιμοποιήθηκαν στην Βίβλο ήταν “εκθαμβωτική λάμψη” και “κέρατα”.
O Αύγουστος με χρώμα
Το αρχαίο ρωμαϊκό άγαλμα δεν ήταν όπως θα περίμενε κανείς λευκό. Για χρόνια η ανθρωπότητα πίστευε πώς τα αρχαία ελληνικά και ρωμαϊκά αγάλματα ήταν άσπρα. Όμως, σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες αυτή η άποψη έχει απορριφθεί, γιατί στην πραγματικότητα οι αρχαίοι έβαφαν με πολλά διαφορετικά χρώματα τα αγάλματα και τα κτήρια τους. Τα χρώματα με το πέρασμα του χρόνου ξεθώριασαν και χάθηκαν.
Η μικρή γοργόνα υπέφερε
Ο Έντουαρτ Έριξεν το 1913 ολοκλήρωσε το έργο του “Η μικρή γοργόνα”. Το άγαλμα της γοργόνας στην Κοπεγχάγη είναι ο αγαπημένος στόχος των βανδαλιστών! Δύο φορές, το 1964 και το 1998, έχει αποκεφαλιστεί. Το 1984, βάνδαλοι έκοψαν το δεξί χέρι του αγάλματος ενώ το 2006, η δύσμοιρη γοργόνα καλύφθηκε με πράσινη μπογιά! Οι αρχές τότε αποφάσισαν να μεταφέρουν το άγαλμα σε άλλη τοποθεσία άστο λιμάνι ώστε να αποφύγουν τυχόν άλλη ζημιά.
Ένα φιλί στον αέρα
“Το φιλί” στην αρχή ονομαζόταν “Φραντσέσκα ντα Ρίμινι” από την «Κόλαση» του Δάντη. Το έργο αυτό έφτιαξε ο καλλιτέχνης Αύγουστος Ρόδιν το 1882. Η Φραντσέσκα ήταν ευγενής και ερωτεύτηκε τον μικρότερο αδερφό του άντρα της.
Όταν έμαθε ο σύζυγος της ότι μελετούν παρέα η γυναίκα του με τον αδερφό του, τους σκότωσε και τους δύο. Το άγαλμα δείχνει τον εραστή να κρατάει στο χέρι του ένα βιβλίο. Το ζευγάρι όμως δεν φιλιέται κανονικά αφού δεν αγγίζουν τα χείλη τους, πράγμα που σημαίνει ότι δολοφονήθηκαν χωρίς να έχουν κάνει κάποια αμαρτία.
Το μυστικό του πέπλου
Στα μέσα του 19ου αιώνα, ο Ραφαέλ Μόντι λάξευσε σε μια σειρά αγαλμάτων του πέπλα, με τρόπο που έκανε το αποτέλεσμα να μοιάζει πολύ αληθινό. Η “Βέσταλ” λατρευόταν στη Ρώμη και αυτό το έργο απεικονίζει τις ιέρειες της θεότητας. Τα πρόσωπα τους καλύπτονται από ένα ήμι-διάφανο πέπλο. Κοιτάζοντας τα αναρωτιόμαστε πώς μπόρεσε να τα φτιάξει ο γλύπτης με ένα απλό μάρμαρο.
Εκεί είναι όμως το μυστικό. Το μάρμαρο είχε δύο στρώσεις. Η μία από τις δύο ήταν πιο παχιά από την άλλη. Ο Μόντι δούλεψε το υλικό, διατηρώντας την παχιά στρώση ενώ σκάλιζε τις γωνίες ώστε να χωριστεί η πιο διαφανής λεπτή επιφάνεια από την συμπαγή. Έτσι δημιούργησε το εφέ του πέπλου.
Τελειότητα με ατέλεια
Άλλο ένα έργο του Μιχαήλ Άγγελου τραβάει τα βλέμματα μας. Ο “Δαυίδ” ολοκληρώθηκε το 1504. Για χρόνια οι άνθρωποι πίστευαν ότι εκπροσωπεί την ιδανική αντρική εμφάνιση. Όμως στη σημερινή εποχή ανακαλύψαμε με τη βοήθεια των ακτίνων Χ, ότι δεν είναι τόσο όμορφος τελικά.
Στην πραγματικότητα ο Δαυίδ είναι αλλήθωρος. Με γυμνό μάτι αυτό δεν φαίνεται καθόλου. Οι ειδικοί πιστεύουν πώς ο Μιχαήλ Άγγελος επίτηδες έκανε την ατέλεια αυτή στο άγαλμα για να δείχνει τέλειο από όποια πλευρά κι αν το κοιτάξουμε.
Θάνατος και τέχνη
“Το φιλί του θανάτου”, είναι ένα μυστήριο άγαλμα στο νεκροταφείο Πομπλένου στην Βαρκελώνη. Ο καλλιτέχνης παραμένει άγνωστος. Έχει εμπνεύσει παρόλα αυτά την ταινία “Η έβδομη σφραγίδα”, μία ταινία για τον έκπτωτο Ιππότη και τον θάνατο.
Τα χέρια της Αφροδίτης
Ο Αλέξανδρος ο Αντιοχεύς δημιούργησε την “Αφροδίτη της Μήλου”, ένα άγαλμα που έχει τεράστια ιστορική σημασία και θαυμάζεται από εκατομμύρια τουρίστες κάθε χρόνο. Το αρχαιοελληνικό άγαλμα βρίσκεται σήμερα στο Λούβρο του Παρισιού. Το ταξίδι του προς τη Γαλλία έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον.
Ένας Έλληνας χωρικός από την Μήλο, το ανακάλυψε το 1820 σπασμένο σε δύο μεγάλα κομμάτια. Κάποιοι Γάλλοι ναυτικοί μόλις το είδαν κατάλαβαν την ιστορική του αξία και θέλησαν να το πάρουν μαζί τους. Κάτοικοι του νησιού που κουβαλούσαν τα δύο τμήματα άρχισαν να τσακώνονται και έτσι τα δύο χέρια της έσπασαν. Οι ναυτικοί εξαντλημένοι αρνήθηκαν να γυρίσουν να ψάξουν για τα χέρια.
Η όμορφη ατέλεια
Η “Νίκη της Σαμοθράκης” είναι ένα ακόμα αρχαιοελληνικό άγαλμα του 2ου π.Χ. αιώνα. Ανακαλύφθηκε το 1863 στην Σαμοθράκη. Το γλυπτό είναι φτιαγμένο από χρυσό παριανό μάρμαρο. Η “Νίκη” δημιουργήθηκε προς τιμήν της νίκης του αρχαίου Ελληνικού στόλου.
Τα χέρια και το κεφάλι του αγάλματος έχουν χαθεί. Οι προσπάθειες να επιστραφούν τα χέρια της Νίκης απέτυχαν και προκάλεσαν ζημιά στο γλυπτό. Αυτές οι μικρές ατέλειες στο γλυπτό όμως, δεν έχουν σημασία. Η “Νίκη της Σαμοθράκης” είναι απλώς τέλεια.
