Υπάρχουν πολλές φορές που έχεις αναρωτηθεί γιατί δεν μπορείς να μάθεις κάτι εύκολα και σου παίρνει πολύ χρόνο; Υπάρχει τρόπος να θυμάσαι το 90% όλων όσων μαθαίνεις.
Είτε μαθαίνεις μια ξένη γλώσσα, είτε ένα μουσικό όργανο ή διαβάζεις για εξετάσεις θα ευχόσουν να μπορείς να αποστηθίσεις έννοιες και νέα γνώση πολύ πιο γρήγορα και αποτελεσματικά!
Η καθημερινότητα όμως είναι πολύ απαιτητική και δεν μας αφήνει πολλές ώρες ελεύθερες ώστε να μελετήσουμε όπως θα θέλαμε. Η λύση δεν είναι να αφιερώνουμε πολύ περισσότερο χρόνο και να καθυστερούμε σε όλες τις υπόλοιπες ασχολίες μας αλλά να κάνουμε τη γνώση αποτελεσματική ώστε να κατακτούμε ό,τι μελετάμε σε λιγότερο χρόνο.
Το παράδειγμα με τον κουβά και το νερό
Ας πούμε ότι είχαμε έναν κουβά και θέλαμε να τον γεμίσουμε με νερό. Ρίχνουμε λοιπόν το νερό γεμίζει ο κουβάς σιγά-σιγά, αλλά αν ρίξουμε παραπάνω από όσο χωράει θα αρχίσει να ξεχειλίζει και το νερό να χύνεται έξω. Αυτό θεωρούμε και για τον εγκέφαλό μας! Δεν είναι όμως έτσι!
Ο εγκέφαλός μας δεν λειτουργεί σαν βάση δεδομένων με συγκεκριμένη χωρητικότητα που απλά κάποια στιγμή γεμίζει και δεν μπορεί να δεχτεί άλλη νέα πληροφορία. Οι περισσότερες πληροφορίες που εισέρχονται τελικά διαρρέουν και δεν συγκρατούνται.
Πρέπει λοιπόν να τον διαχειριζόμαστε όπως ακριβώς είναι. Σαν έναν κουβά γεμάτο με τρύπες που όσο και αν ρίχνουμε μέσα νερό, αυτό τείνει να χύνεται από τις τρύπες.
Και όσο και αν σου ακούγεται αρνητικό είναι απολύτως φυσιολογικό. Ο εγκέφαλός μας δεν είναι κατασκευασμένος να διατηρεί κάθε πληροφορία που λαμβάνει καθημερινά, κάθε περιστατικό που συμβαίνει και κάθε εμπειρία. Σκέψου μόνο πόσα πράγματα συμβαίνουν ή ακούς ή μαθαίνεις κάθε μέρα! Είναι πρακτικά αδύνατον να τα θυμόμαστε όλα. Οι μόνοι που έχουν μια πιθανότητα παραπάνω να τα θυμούνται είναι όσοι διαθέτουν φωτογραφική μνήμη.
Πώς να θυμάσαι 90% από αυτά που μαθαίνεις
Αυτή η πυραμίδα της γνώσης αντικατοπτρίζει ακριβώς πως μαθαίνει ο άνθρωπος, με ποια μέσα, ποιες μεθόδους και σε τι ποσοστό.
Παθητική Μάθηση:
5% Από διαλέξεις
10% Από το διάβασμα
20% Από οπτικοακουστικό υλικό
30% Από επίδειξη
Ενεργητική Μάθηση:
50% Από συζητήσεις
75% Από την πράξη
90% Από την διδασκαλία σε άλλους
Όπως βλέπουμε λοιπόν, στην κορυφή της πυραμίδας καταλαμβάνοντας το μικρότερο ποσοστό 5% προέρχεται από τις διαλέξεις. Όσο και αν όλο το εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας μας στηρίζεται πάνω σε διαλέξεις τόσο στο σχολείο, όσο και στα περισσότερα πανεπιστήμια αυτό αποδεικνύεται αναποτελεσματικό.
Το 10% όσων μαθαίνουμε προέρχεται από το διάβασμα βιβλίων, περιοδικών άρθρων, κλπ.
Ελαφρά μεγαλύτερο ποσοστό 20% καταλαμβάνει η γνώση που προέρχεται από οπτικοακουστικό υλικό. Ό,τι σχετίζεται δηλαδή με εικόνα, βίντεο ή ήχο.
30% της γνώσης προέρχεται από την επίδειξη. Όταν μας επιδεικνύουν πως δουλεύει ένα πείραμα, μια συσκευή χωρίς να μετέχουμε σε αυτό.
Έτσι ολοκληρώνεται το κομμάτι της παθητικής μάθησης, της μάθησης που δεν έχει ενεργό ρόλο ο διδασκόμενος αλλά αρκείται στο να παρακολουθεί για να κατακτήσεις την γνώση.
Προχωρώντας προς τη βάση της πυραμίδας συναντάμε την ενεργητική μάθηση και τις μεθόδους της. Εδώ ο διδασκόμενος έχει ενεργητικό ρόλο, ανακαλύπτει μόνος του τη γνώση και τα αποτελέσματα είναι εμφανώς πιο αποτελεσματικά.
Το 50% της γνώσης που αποκτάμε προέρχεται από την συμμετοχή σε συζητήσεις και την δημιουργική ανταλλαγή απόψεων.
Το 75% από την θεωρία στη πράξη. Όταν εφαρμόζουμε αυτά που μάθαμε σίγουρα η απομνημόνευση είναι πολύ πιο γρήγορα και εύκολη.
Τέλος, στη βάση της πυραμίδας καταλαμβάνοντας το μεγαλύτερο ποσοστό του 90% βρίσκεται η γνώση που αποκτάται και μεταλαμπαδεύεται σε άλλους. Θα έχετε προσέξει αρκετές φορές πως όταν διαβάζεται κάτι και προσπαθείτε να το εξηγήσετε σε κάποιον άλλον τότε το κατανοείτε καλύτερα και παράλληλα το απομνημονεύεται. Αυτή είναι η καλύτερη πρακτική κατάκτησης της γνώσης.
Συμπεράσματα και τρόποι κατάκτησης γνώσης
Έτσι αντιλαμβανόμαστε πως η ανακαλυπτική μέθοδος είναι η καλύτερη. Για να απομνημονεύουμε όποια καινούρια πληροφορία μαθαίνουμε πρέπει μόνοι μας να φτάνουμε στην κατάκτησή της. Όταν είμαστε παθητικοί δέκτες ακούγοντας κάποιον άλλο να μιλάει ή διαβάζοντας ένα βιβλίο ή απλά παρακολουθώντας ένα βίντεο το αποτέλεσμα θα είναι μάλλον πενιχρό.
Οι έρευνες έχουν δείξει πως όταν οι ίδιοι γινόμαστε φορείς της γνώσης και την μοιραζόμαστε τα αποτελέσματα είναι θεαματικά και ο χρόνος που χρειάζεται ελάχιστος.
Μερικά tips για να κατανοήσεις καλύτερα
Αν θες να μάθεις μια ξένη γλώσσα η καλύτερη πρακτική είναι να την εξασκείς με φυσικούς ομιλητές της και όχι να αποστηθίζεις απλά κανόνες και λεξιλόγιο.
Αν θες να αποκτήσεις καλύτερη σωματική κατάσταση κάνε εξάσκηση με έναν γυμναστή που θα στο δείξει και θα περάσεις κατ ευθείαν στην πράξη απ’ το να παρακολουθείς dvd γυμναστικής και να προσπαθείς να ακολουθήσεις.
Αν θες να μάθεις ένα μουσικό όργανο κάνε μαθήματα με έναν καθηγητή μουσικής εξασκώντας τις ασκήσεις και συζητώντας μαζί του τυχόν προβλήματα που θα αντιμετωπίσεις απ’ το να παρακολουθείς tutorial στο youtube.
Όλοι έχουμε στη διάθεσή μας μόνο 24 ώρες της μέρας αλλά το θέμα είναι πως τις αξιοποιούμε. Μπορείς να μάθεις περισσότερα από όσα νομίζεις αρκεί να χρησιμοποιήσεις τη σωστή τεχνική.